Censuurcultuur

De paniek in het Nederlandse medialandschap over het ingrijpen van de regering-Meloni in de autonomie van de nationale omroep RAI blijft onverminderd hoog, met deze week oud-correspondent Jarl van der Ploeg (paywall) die uitriep dat ze nu zelfs een schrijver hebben gecensureerd. En dat klopt.

Maar het ingrijpen in de “linkse” RAI is begonnen onder Berlusconi, die als premier nog wel eens piswoest wilde opbellen naar de studio tijdens live uitzendingen om zijn woede over de inhoud te uiten. “U denkt dat de RAI van u is, maar ze wordt met het geld van alle Italianen betaald, ook Italianen die het eens zijn met deze regering.” Dat was in 2010. Acht jaar eerder al noemde Berlusconi tijdens een bezoek aan Bulgarije bij een persconferentie de namen van drie personen wiens meningen hem in het verkeerde keelgat waren geschoten; en hij wees daarbij op de plicht van de nieuwe leiding van de RAI, door hem benoemd, om zulke dingen te voorkomen. Deze personen verdwenen daarna daadwerkelijk van de buis. De beruchte Bulgaarse oekaze was geboren.

En zoals ik me van Ilja Leonard Pfeijffer afvraag of hij überhaupt Italiaans begrijpt wanneer hij claimt dat de burgemeester van Bari en zijn gemeenteraad door Meloni zijn afgezet, wat nog steeds niet is gebeurd, zo vraag ik me van Van der Ploeg af of hij zich in Rome soms bezig heeft gehouden met voetbal of gossip. Want het editto bulgaro was groot nieuws hier. Heel erg groot. Dat hoort hij gewoon te weten.

Natuurlijk is Scurati gecensureerd, en natuurlijk ging dat om de inhoud en niet om zijn gage – zoals de regering ons wil doen geloven – maar wie u deze ingreep als een nieuwe stap in de richting van het fascisme van de regering-Meloni wil verkopen, die liegt. Het is niets nieuws, en het is ook al niet iets wat alleen rechts doet. In 2014 was het centrumlinks die middels de linkse Kamervoorzitter Laura Boldrini én een sociaaldemocratisch lid van de Commissie Controle RAI (dat zo’n vaste commissie alleen al bestaat, zegt boekdelen) aan de directie van de RAI liet weten dat een ‘seksistische’ imitatie van minister Elena Boschi door Virginia Raffaele ab-so-luut niet door de beugel kon. Let wel, Kamervoorzitter is na president en senaatsvoorzitter het derde hoogste ambt van dit land – dus dit was geen kattenbelletje van niks dat je naast je neer kunt leggen. Men zegt dan ook dat een nieuwe imitatie van Boschi, die tijdens het Festival van Sanremo had moeten plaatsvinden, is geschrapt.

De gedachte dat je als politicus méér kritiek moet kunnen verduren dan een gewone burger, leeft niet in dit land. In tegendeel. Als je Meloni een neonazi noemt (en laten we wel wezen: dat is ze niet) dan doet ze aangifte. En dat vindt iedereen terecht, al vindt men over het algemeen wel dat ze zulke aangiften na haar verkiezing tot premier had moeten laten vallen. Maar de aangiftencultuur is net zo’n vast onderdeel van het Italiaanse politieke landschap als de Kamervraag dat in Nederland is. En ze doen het allemaal, links en rechts, radicaal en gematigd, en het heeft vooral als resultaat dat de eenvoudige cittadino zoals ik wel link uitkijkt om te veel te zeggen.

Er is heel veel te zeggen over de beperkte vrijheid van meningsuiting in dit land, en over de problematische ingrepen in de redactionele vrijheid van de RAI, en over de politieke cultuur van juridische intimidatie, maar het is allemaal niets nieuws, hoe vaak een Nederlandse journalist of schrijver ook roept dat het dan nu toch allemaal werkelijk véél te ver is gegaan.

Il caso Pfeijffer

Giorgia Meloni, de eerste minister van Italië, zou volgens Ilja Leonard Pfeijffer “even cynisch als schaamteloos” burgemeester Antonio Decaro van Bari en zijn gemeentebestuur hebben afgezet, en de stad onder curatele hebben gesteld. En dat zou natuurlijk ook cynisch en schaamteloos kunnen zijn, ware het niet dat de burgemeester en zijn giunta terwijl ik dit schrijf nog gewoon in functie zijn.

Er wordt sinds eind vorige maand op orders van de minister van Binnenlandse Zaken, Matteo Piantedosi – een partijgenoot van Meloni – door een commissie onderzocht of de situatie in Bari het onder curatele stellen van de stad en het afzetten van het gemeentebestuur wegens infiltratie door de maffia rechtvaardigt. En dat heeft beslist al voor de nodige ophef gezorgd, want Antonio Decaro is een soort antimaffia-held die al jaren onder zware politiebescherming leeft. Toch wil dat natuurlijk niet zeggen dat er geen infiltratie door de georganiseerde criminaliteit heeft plaatsgevonden. In een stad als Bari (325000 inwoners) zijn er mogelijkheden te over om binnen te dringen in bestuurlijke organen, ook al is de burgemeester er eentje als Decaro.

Meloni heeft ook helemaal het recht niet om burgemeesters af te zetten en gemeenten onder curatele te plaatsen. Normaal gesproken vallen deze zaken onder de verantwoordelijkheid van de regio (Bari ligt in de regio Apulië, thuisbasis van de minst bekende van de vier maffianetwerken van Italië, de Sacra Corona Unita) maar als er sprake is van maffiose infiltratie, dan valt dit onder de maffiabestrijding en daarmee onder het ministerie van Binnenlandse Zaken. Daarvoor moet er dus wel eerst één en ander worden vastgesteld.

Het is me al eerder opgevallen dat Pfeijffer behoorlijk fel van leer trekt tegen Giorgia Meloni, en dat hij daarbij lelijke maar normale elementen uit de Italiaanse bestuurscultuur – zoals bijvoorbeeld ook de constante politieke bemoeienis met de publieke omroep RAI – presenteert als gigantische schandalen. En Meloni is zeker geen vriendin van mij, tutt’altro che, maar de vraag rijst of hij niet gewoon probeert om zich een plekje in de media te veroveren met lekkere ophefverhalen.

Yeşilgöz van de VVD

Hoe zouden we het vinden als Gideon van Meijeren Sylvana Simons een afgezant van Bouterse had genoemd?

Er is maar één reden te bedenken waarom iemand Simons aan Bouterse zou koppelen: ze is van Surinaamse afkomst. Het is een manier om te zeggen: kijk, die daar, dat is er niet eentje van ons. Othering noemt een nieuwe generatie linkse mensen dat. Met als verzwarende omstandigheid Bouterse, een Surinamer die in Nederland over het algemeen op weinig sympathie kan rekenen, maar waar Simons voor zover ik weet helemaal niets mee te maken heeft.

Ik las op Mastodon de opmerking: “Yesilgoz is het paard van Troje van Erdogan.”

Volgens mij hebben we afgesproken dat we mensen op hun merites moeten beoordelen, en niet op hun afkomst of geslacht. Over de merites van Dilan Yeşilgöz is dunkt me genoeg te zeggen, zonder dat je haar familiegeschiedenis overhoop haalt. Of, erger nog, er een man bij haalt die in Nederland over het algemeen op weinig sympathie kan rekenen maar waar ze voor zover ik weet helemaal niets mee te maken heeft.

Het maakt niet uit dat mevrouw Yeşilgöz ooit als dochter van vluchtelingen naar Nederland kwam en nu ‘de deur dicht doet voor verdere vluchtelingen’. Haar verleden betekent niet dat ze bepaalde meningen – ik denk bij haar eerder opportunistische stellingnames, maar goed – niet mag hebben. Haar in één adem noemen met het soort Turkse leider waar haar ouders ooit voor hebben moeten vluchten, getuigt bovendien van bijzonder slechte smaak. Hoe dan ook, het komt hierop neer: Zij zit niet op haar post als Turkse, of als allochtoon, of als vluchteling. Zij zit er als vertegenwoordiger van de VVD.

En het is de VVD die we moeten bestrijden, niet Yeşilgöz. Politiek is niet persoonlijk, behalve voor fascistoïde intimidatieboeren die niet naar een ministerie ‘optoeren’ maar wel naar de privéwoning van een minister. Ik mag toch hopen dat we niet tot dat niveau willen afdalen. En ik emigreer – oh nee, ik bén al weg – als er doodskisten van Yeşilgöz worden meegevoerd door linkse demonstranten.

Mevrouw Yeşilgöz en haar partij bestrijd je op ideeën. Zo ongeveer. In deze long read wordt ze twee keer genoemd. Nul keer gaat het over haar afkomst.

Asbestbranden

Op het laatst lag hij in de woonkamer, bij het grote raam dat op het tuintje uitkeek, zodat hij niet alleen was en zodat mijn steeds radelozer moeder niet steeds met de traplift op en neer hoefde voor hem. En daar lag hij op die herfstmiddag in 2005. Een zonnige dag, in de auto op weg van Tilburg naar Papendrecht klonk Norah Jones, om de rust te bewaren, en ik heb die CD daarna nooit meer beluisterd.

Mijn vader had zich opgewerkt van tapijtlegger en stoffeerder tot binnenhuisarchitect, etaleur en verkoper in een van de sjiekste meubelzaken van Rotterdam. Maar aan het begin van die lange loopbaan had hij asbesttegels gelegd, als ik het me goed herinner bij wijze van ondertapijt, en dat werd hem kort na zijn pensioenering fataal. Eenenzeventig jaar oud, hij had in zijn luie stoel moeten zitten met zijn borreltje en zijn bakje pinda’s. Maar hij lag in een ziekenhuisbed dat niet in zijn huis hoorde, en zijn adem klonk als een koffiezetapparaat dat nodig ontkalkt moest worden.

De asbestdood is een gruwelijke, langzame verstikkingsdood. Met steeds hogere doses morfine kan het lijden van de patiënt op weg naar het onvermijdelijke einde nog enigszins verlicht worden. Maar die morfine heeft bijwerkingen, en het is beter dat ik daar verder niets over zeg. Hoe dan ook, op die oktoberdag in 2005 was ik gebeld, u begreep dat al, om afscheid te nemen.

My heart is drenched in wine
But you’ll be on my mind
Forever

Dat is dus het ‘afval’ wat de boeren langs de bermen in de fik steken, want professioneel laten verwijderen vinden deze met EU-subsidie volgepompte miljonairs met hun honderdduizenden euro’s kostende supertractors te duur. De politie, BBB, VVD, PVV, D66, CDA en NSC vinden het allemaal prima.

Het is hoog tijd voor een politieke tegenbeweging die de burger beschermt tegen de ondernemers, in plaats van hen aan die ondernemers uit te leveren. In de zorg, online, in de voorheen openbare diensten, onder de rook van industrieën of vliegtuigen, langs vergiftigde velden en stinkende stallen, en gewoon langs de openbare weg waar eenieder het recht heeft om niet te worden geconfronteerd met dodelijke wolken. Het land is van de burgers en niet van het bedrijfsleven. Tijd om het terug te veroveren.

Herinnering aan Holland

Denkend aan Holland
zie ik kwade gedachten
snel door oneindige
kabels gaan,
rijen op staatsmacht
geile populisten
als stinkende fluimen
op de kansel staan
en in de kleingeestige
breinen verzonken
de haat en de hekel
aan vreemden in ’t land,
Turken en zwarten,
Kutmarokkanen,
Roma en Sinti
liefst levend verbrand
De lucht hangt er laag,
de natuur wordt er langzaam
door dikke winstgevende
dampen vermoord,
en in alle gewesten
wordt de stem van ’t gepeupel
met zijn woeste gejammer
gevreesd en gehoord.

De achterblijvers

Nu X (Twitter) het domein is geworden van desinformatie, fake news, complottheorieën en antisemitisme, speelveld van Russische, Chinese en andere ondemocratische staatspropaganda-apparaten, rijst de vraag wie er nog actief zijn, en waarom. En hoe we ze ter verantwoording gaan roepen. Want laat ik er geen doekjes om winden: wie content maakt voor X, lokt mensen dat moeras in of maakt het lastiger voor ze om eruit te komen.

Allereerst zijn daar zo ongeveer alle overheden. Ik heb nooit begrepen waarom je je als overheid afhankelijk maakt van de diensten van grote internationale techbedrijven. Je mag van burgers niet verwachten dat ze een account aanmaken op de kanalen van deze privacyschenders om overheidsinformatie te kunnen krijgen. En je moet als overheid actief voorkomen dat mensen op zoek naar info van de gemeente Modderveld of van de wijkagent Martin Broziusplein in contact komen met gevaarlijke desinformatie en haat. Je zorgt er immers ook voor dat de straten rondom het gemeentehuis niet te riskant zijn voor je bezoekers.

Dan de media. Ik begrijp dat je lezers wilt aantrekken, en dat je 847000 (Volkskrant) of 669000 (NRC) volgers moeilijk kunt laten liggen. Maar moet je echt op een platform blijven waarvan de eigenaar vindt dat je alleen maar propaganda produceert? Een platform wat als eerste reactie onder een artikel een zinloos gifje plaatst van een anonieme randdebiel met 47 volgers, alleen maar omdat hij daarvoor betaald heeft? Waar 75% van de reacties het gebruikelijke populistisch-domrechtse gezuig is – waar je je lezers dus ook aan blootstelt? Zet je stukkies dan meteen op GeenStijl, dan kunnen de reaguurders er direct onder los.

En de NGO’s. Het wordt geloof ik tijd om donaties en lidmaatschappen op te zeggen tot Amnesty International en dergelijke begrijpen dat ze als de sodemieter weg moeten wezen van dat haatplatform. Elke tweet over de Israelische oorlogsmisdaden wordt gevolgd door honderden woeste en slecht geïnformeerde onzintweets over je eigen vereniging. Waarom jezelf zo door de modder laten trekken? Welk doel dient dat?

Maar het meest verbaast me nog het complete smaldeel woke links, en ik gebruik die term met tegenzin want ik wil me niet aansluiten bij het koor van domrechtse jankers die in “woke” het einde van het Avondland zien. Ik bedoel die mensen die zich met meer of minder succes hebben ingespannen om onze monotoon witte blik wat te kleuren. Je kent ze wel, de meesten waren oké maar sommigen gooiden je al in een block als je de verkeerde mensen volgde, de verkeerde tweets likete. Ze zitten er nog. Allemaal. Hoe was het ook alweer? Als er aan een tafel met tien man één nazi zit, dan zitten er tien nazi’s aan die tafel. Schuif gezellig aan bij Elon Musk, Arzu Aslan, Anousha Nzume, Seada Nourhussen, Mariam El Maslouhi, Ebissé Rouw, Jerry Afriyie, Sander Philipse, Clarice Gargard. En ik mag de meesten van jullie graag, en ik bewonder sommigen van jullie zeer. Maar godverdomme, wat doen jullie daar nog?

Echte woede

Ik heb het helemaal gehad met de reflex van het vingertje. Dat luie, Westeuropese vingertje. Dat vingertje van mensen wiens ergste trauma is dat de buurman regelmatig hun parkeerplaatsje inpikt. En die dan hun negatieve oordeel moeten uitspreken over een man die uit een smerige, brute oorlog naar hier is gekomen en een miserabele rat als Thierry Baudet een klap op zijn kop geeft met een paraplu.

“Ja maar…” Ja, stop maar. Inderdaad, je hoeft het er niet mee eens te zijn maar je kunt ook gewoon een keer je kop houden als je niks beters kunt bedenken dan benadrukken dat je tegen geweld bent, dat geweld niet de oplossing is en dat het hun alleen maar in de kaart speelt. Ga naar Boetsja, klim op een uitgebrande tank en declameer dáár je mooie Westerse waarden. Eens kijken of ze het daar net zo goed doen als tijdens de koffieavond van Zoetermeer voor Vrede.

En hetzelfde geldt onverkort voor al die vingertjes die over het verschrikkelijke Hamas worden opgeheven. Gisteren vertelde de RAI-verslaggever over een pro-Palestijnse demonstratie in Rome dat er “geen kritische noot over Hamas” te bespeuren was*. Want bij een pro-Israelische demo zoeken ze ook altijd naar een negatief standpunt over settlers? Natuurlijk hebben Hamas-strijders vreselijke dingen gedaan maar heb je wel eens geprobeerd om voor te stellen hoe dat is, Palestijn zijn in Gaza? Ik kan je verzekeren dat er daar iets méér aan de hand is dan een onverwachte flitspaal op je woon-werkroute.

Dus wat sta je dan te orakelen, jij die piswoest wordt omdat de bezorger je Amazonzooi niet tot aan de deur komt brengen. Wat weet jij van echte woede? Hoe vaak is jouw huis gebulldozerd door het meest morele leger ter wereld? Hoe vaak is jouw zoon van tien door zwaarbewapende militairen afgevoerd en in de bak gesmeten? Hoe vaak zijn jouw olijfbomen gekapt? Hoe vaak heeft een bezettingsmacht al sinds je opa een kind was geprobeerd om jou en je familie je eigen land uit te jagen?

Je hebt geen idee. Bewaar je morele verontwaardiging voor als de buurvrouw haar hondje in je tuin laat poepen, paljas.

_{*voor de volledigheid: La7 toonde in het journaal een bij de demo aanwezige rabbijn. Dat geeft ineens een heel ander perspectief.}

De balpentheorie

Stel, ik heb een oude extreemrechtse theorie over het Dagboek van Anne Frank. Ik zou daarover een blog kunnen schrijven, of erover posten op Elon Musks fascistische forum X, of natuurlijk gewoon op de website van FVD. Maar dat is niet genoeg. Hoe zorg ik ervoor dat iedereen te horen krijgt wat een marginaal clubje halfzachte complottheoretici denkt over het bekendste Holocaustslachtoffer? Als ik nu eens een cryptisch zinnetje projecteer op het Anne Frank Huis? Of bereik ik daar alleen twee eenzame fietsers mee, kromgebogen over het stuur tegen de wind?

Nou… hold my projector. RTL, Telegraaf, NOS, Trouw, Leids Dagblad, zeg maar alle media reproduceren het zinnetje, en onder andere de NOS gaat daarbij nog zo ver* om in een apart kadertje uit te leggen wat het betekent, hoe de theorie ontstaan is en wat er de weerlegging van is. En die is, kan ik u melden, niet heel erg overtuigend. Althans, niet zoals opgeschreven door de stagiair van dienst in Hilversum.

We hebben het over een publiek dat alles gelooft wat ze willen geloven, dat alles voor waar aanneemt wat in hun kraam van pas komt. Die zet je niet op hun plek met zinsneden als “hoogstwaarschijnlijk per ongeluk achtergelaten” en “is al eerder door onderzoekers aangetoond”.

Kijk, er waren twee soorten mensen in Nederland. Mensen die de balpentheorie kenden – 95% neonazi en 5% onderzoekers van neonazisme – en mensen die de balpentheorie niet kenden. Dat hadden we zo moeten laten, dat was prima. Nu kennen we hem allemaal en, zoals dat gaat met alles wat je publiceert, nu zijn er dus meer mensen die die theorie geloven. Of minstens zijn gaan twijfelen aan de echtheid van het boek. En – dit is het moment waarop ik de vaderlandse pers bij hun kop pak en hun voorhoofd herhaaldelijk en pijnlijk hard tegen mijn schoolbord bonk – DAAROM HEEFT DIE IDIOOT DAT TEKSTJE DUS GEPROJECTEERD OP HET ANNE FRANK HUIS.

En ook het OM en het Anne Frank Huis verdienen een veeg uit de pan, om dezelfde reden. Dit soort incidenten negeer je. Laat je niet voor het karretje spannen van een derderangs provocateurtje. Er bestaat geen grotere straf voor neonazi’s dan de vergetelheid.

_{*Wie mij komt verwijten dat ik via de link met het NOS ook meedoe aan het verspreiden van de balpentheorie: mijn blog heeft vijf lezers per week. De NOS heeft er vijf per seconde. Minstens.}

Van de Prinz geen kwaad

We wisten het natuurlijk allemaal al van de grote oorlogsheld Prins Bernhard, maar nu is dan eindelijk zijn lidmaatschapskaart van Hitler’s NSDAP boven komen drijven. Wat me verbaast, is niet zijn lidmaatschap – het zou me verbazen als zou blijken dat de Duitse adel in groten getale zou zijn weggebleven van de nationaalsocialisten – maar dat het bewijs van zijn lidmaatschap, dat in 1936 werd beëindigd en onmiddellijk is weggemoffeld, nog bestaat.

Kennelijk was Hitler in 1936 naast een bevriend staatshoofd ook een controversiële figuur en moest vermeden worden dat de aanstaande van de kroonprinses kon worden gekoppeld aan die hysterische soldaat eerste klasse uit Braunau. En toch… bewaarde hij die lidmaatschapskaart. Waarom? Voorzag hij een toekomst, bijvoorbeeld na een Duitse inval, waar die kaart hem nog van nut zou kunnen zijn?

Mede in het licht van zijn naoorlogse inspanningen om koningin Juliana op een zijspoor te zetten, acht ik dat helemaal niet ondenkbaar. Bernhard zou vanuit Duits oogpunt een uitstekende Reichskommissar kunnen zijn geweest, net als Arthur Seyss-Inquart, die in 1946 in Neurenberg is opgehangen wegens oorlogsmisdaden. Maar het geval wil dat de hele koninklijke familie in 1940 halsoverkop is ingescheept op Britse marineschepen en naar Londen is overgebracht. Zo is ons in Nederland een koningskwestie bespaard gebleven, en werd een begin gemaakt met de mythe van verzetsheld Bernhard – men begreep maar al te goed dat de jonge prins wel wat gunstige PR kon gebruiken om na de oorlog niet als rotmof uitgekotst te worden door het geteisterde Nederlandse volk.

De hele vooroorlogse status quo, inclusief de koloniën en de monarchie, moest immers gered worden. En dus werd Bernhard de persoonlijk assistent van koningin Wilhelmina en werd hij in 1945 in een jeep gezet waar hij op gezette tijden in uniform met dandy-sjaaltje in rond mocht rijden om aan het hoofd van troepen die toch al nergens meer weerstand tegenkwamen een stad binnen te rijden. In Delft, in Laren, in Enschede. Let op de afkorting op de voorruit: CNF – Commander, Netherlands Forces. Jawohl.

Toegegeven, het klinkt beter dan Reichskommissar für die besetzten niederländischen Gebiete. Maar de prins kennende zou hij ook dat gewoon hebben overleefd.

NASCHRIFT – omdat Prins Bernhard zijn bij de NSDAP ingeleverde lidmaatschapskaart na de oorlog vanuit Duitsland opgestuurd kreeg, kan mijn theorie meteen bij het oud vuil.

Oud nieuws

Het komt heel vaak voor dat er iets in het nieuws is waarvan ik denk: hebben we het daar jaren geleden niet al eens over gehad? Of dat er een ramp gebeurt waarvan je je herinnert dat daar herhaaldelijk voor gewaarschuwd is? Wat doe je dan? Je zoekt er een linkje bij. Zo van hé, kijk, in 2017 vond Yeşilgöz nog dit, of in 2010 zeiden we ook al dat dat nodig was. Op blogs en op social media, en in het algemeen om de dingen in perspectief te kunnen zetten, is een beetje historisch besef goud waard.

Alleen zit tegenwoordig alles achter betaalmuren. Ik snap best dat journalistiek geld kost en dat het nieuws niet gratis kan zijn, maar ooit gold dat de krant van gisteren alleen nog goed was om de vis in te verpakken. Nu staat dit artikel van twaalf jaar oud achter een betaalmuur. Net als dit artikel “uit het NRC-archief” van vijfendertig jaar oud wat je op Delpher.nl wél kunt lezen. Maar Delpher is voor de recentere geschiedenis, zeg maar de 21ste eeuw, vrijwel nutteloos.

Moet ik dan echt abonnementen hebben op alle dagbladen om oud nieuws te kunnen lezen? En niet alleen ik, maar ook al mijn lezers? Dat belangrijke interview met die schrijver die pas overleden is, de debunk van die minister die bij hoog en laag volhoudt dat zij juist méér geld begrootte voor deze of gene instantie die nu met de handen in het haar zit: we hebben die artikelen nodig.

Gooi die archieven open. Alles van een maand of langer geleden moet uit de betaalmuur tevoorschijn komen, liefst zonder “gratis account” (hallo Algemeen Dagblad) want ik kom om in de fucking online accounts en ik doe dat gewoon niet meer. Het houdt een keer op. Een maand is veel meer dan die ene dag die de houdbaarheidstermijn van de papieren krant was. En de advertenties op die oude pagina’s blijven vers en leveren dus geld op. Tel uit je winst.